Timmermans haalt keihard uit naar Wilders

zaterdag, 27 september 2025 om 11:02

De ongeregeldheden die afgelopen weekend plaatsvonden in Den Haag hebben veel losgemaakt, zo is wel duidelijk. Ook in politiek Den Haag kwam het tot flinke discussies in de Tweede Kamer, waarbij de leider van GL/PvdA, Frans Timmermans, hard uithaalde naar Geert Wilders.

Frans Timmermans, leider van GroenLinks-PvdA, stelt dat Wilders zich nadrukkelijk moet uitspreken vóór de democratie en zich duidelijk moet distantiëren van het geweld op straat, dat volgens Timmermans deels is aangewakkerd door de toon van de PVV.

Demonstratie

Wat begon als een geplande demonstratie op het Malieveld liep zaterdag volledig uit de hand. Een groep van meer dan duizend demonstranten verliet het terrein en begaf zich richting de A12. Daar ontstonden rellen: er werd met stenen en glas gegooid, de politie en media werden belaagd, en voertuigen raakten beschadigd.

De politie moest uiteindelijk ingrijpen met traangas om de menigte uiteen te drijven. Het geweld verplaatste zich vervolgens naar de binnenstad, waar onder meer vernielingen plaatsvonden bij het Binnenhof en het partijgebouw van D66. Voor veel mensen riep het herinneringen op aan eerdere grootschalige onrust in het land.

Volgens Timmermans was deze escalatie te voorzien. Hij verwijst naar waarschuwingen van onder meer de veiligheidsdiensten AIVD en NCTV over het risico van radicalisering binnen extreemrechtse kringen.

Nu het tot geweld is gekomen, vindt hij dat politici hun verantwoordelijkheid moeten nemen, en dan in het bijzonder Geert Wilders.

De GroenLinks-PvdA-leider stelt dat de taal van de PVV mensen het gevoel kan geven dat geweld een legitiem middel is om je zin te krijgen. Hij vindt dat Wilders zich duidelijk moet uitspreken tegen het idee dat protest op straat een vervanging is voor democratische besluitvorming.

Democratische processen

Timmermans onderstreept dat het hart van de democratie ligt in het accepteren van besluiten, ook als je het er niet mee eens bent.

Hij stelt dat Wilders, als parlementariër, een voorbeeldfunctie heeft en moet benadrukken dat besluiten van bijvoorbeeld gemeenteraden gerespecteerd moeten worden.

''Als een gemeenteraad besluit tot de komst van een azc, dan is dat een uiting van democratie. Dat besluit met geweld proberen tegen te houden is onacceptabel'', aldus Timmermans.

Hoewel Wilders inmiddels heeft verklaard het geweld af te keuren, vindt Timmermans die verklaring onvoldoende. Hij wil dat Wilders expliciet het belang van democratische spelregels onderstreept.

Breder probleem

Toch zijn er ook geluiden die waarschuwen voor een al te eenzijdige benadering. Politiek verslaggever Tessa van Viegen benadrukt dat de schuld niet enkel bij de PVV gelegd kan worden.

Zij wijst op een diepere laag van maatschappelijke onvrede, gevoed door complottheorieën en een groeiend wantrouwen richting de overheid.

Volgens haar vormen de rellen dan ook niet alleen een politiek vraagstuk, maar zijn ze ook een symptoom van bredere spanningen in de samenleving.

Niet alle relschoppers hadden een politiek motief

Voormalig Telegraaf-hoofdredacteur Sjuul Paradijs denkt deels mee met Timmermans, maar waarschuwt ervoor om niet alles als politiek gemotiveerd te bestempelen.

Hij stelt dat een aanzienlijk deel van de relschoppers vooral uit was op confrontatie en geweld, los van enig politiek doel.

Volgens Paradijs gaat het vaak om dezelfde individuen die ook problemen veroorzaken rondom voetbalwedstrijden en andere evenementen, en die een demonstratie aangrijpen als excuus om te rellen.

''Dit waren geen PVV-stemmers die met een partijprogramma in de hand stonden te demonstreren. Het ging om mensen die uit waren op rellen'', aldus Paradijs.